مکان‌یابی محل دفن پسماند شهری با استفاده از مدل های Fuzzy-AHP و Fuzzy-TOPSIS در محیط GIS: مطالعه موردی شهر پاکدشت استان تهران

مقدمه: چگونگی دفع پسماندهای تولید شده شهری، همواره یکی از معضلات جامعه بشری بوده است. روش‌های گوناگونی برای مدیریت پسماندهای شهری ارائه شده است که محل‌های دفن پسماند، جدای از تکنولوژی استفاده شده در ارتباط با آن، مقصد نهایی زباله‌ها هستند. با توجه به حساسیت بالای موضوع، شناسایی مکان‌های مناسب برای دفن پسماند نیازمند تکنیک‌های جامعی است. هدف پژوهش حاضر، انتخاب مکان مناسب دفن پسماندهای شهری با استفاده از سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و فازی تاپسیس است. روش‌ها: ابتدا معیارهای مؤثر در انتخاب محل دفن پسماند از سازمان‌های مربوطه جمع‌آوری شد و با استفاده از سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی آنالیز و استاندارد­ سازی شدند. سپس با ارائه نظر کارشناسی و به کارگیری روش Fuzzy-AHP هریک از معیارها وزن­دهی و همپوشانی شدند. در مرحله بعد با استفاده از روش Fuzzy-TOPSIS اولویت­بندی گزینه­ها انجام شد. هریک از این روش­ها در محیط MATLAB برنامه نویسی شده­اند. نتا‌یج: با اجرای روش­های فوق 36 گزینه مناسب به دست آمد. سپس با انجام اولویت­بندی 2 گزینه به عنوان بهترین مکان انتخاب شدند که در جنوب شرقی مرکز دفن زباله فعلی (کولیک) و شهر پاکدشت واقع شده­اند. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که گزینه­های انتخابی در مقایسه با مرکز دفن فعلی در مکان بهتری واقع شده­اند و این رویکرد ترکیبی به دلیل لحاظ کردن ماهیت غیر دقیق پدیده­ها، هم در مرحله وزن­دهی و هم در مرحله رتبه­بندی عمکرد بهتری نسبت به سایر روش­ها دارد.